หากพูดถึงแหล่งให้พลังงานในเครื่องใช้ไฟฟ้าหลายๆ ชนิด นอกจากการเสียบปลั๊กตรงแล้ว แบตเตอรี่หรือที่เราเรียกติดปากกันว่า “ถ่าน” ก็คงเป็นอีกหนึ่งแหล่งพลังงานของเครื่องใช้ไฟฟ้าชนิดต่างๆ ที่ใกล้ตัวเราอย่างมาก ปัจจุบันอุปกรณ์หลายชนิดก็เปลี่ยนมาใช้ถ่านเพราะง่ายต่อการพกพาและขยับเขยื้อน แต่คุณรู้หรือไม่ว่าถ่านนั้นมีกี่ประเภท แล้วปลอกถ่านคืออะไร? สำคัญยังไง? ทำไมถึงต้องมี? ครั้งนี้เราได้รวบรวมเรื่องถ่านๆ ที่คุณควรรู้ก่อนใช้งานมาไว้ที่นี่เรียบร้อย บอกเลยว่าอ่านจบใช้งานถ่านได้ปลอดภัยอย่างแน่นอน
ทำความรู้จักถ่านชนิดต่างๆ
คุณรู้หรือไม่ว่าถ่านที่วางขายตามที่ต่างๆ แม้ว่าเปลือกนอกจะคล้ายๆ กัน มองเผินๆ อาจจะแยกไม่ออก แถมบางทีขนาดเดียวกันราคายังต่างกันลิบลับอีกเป็นเพราะอะไร ความจริงแล้วก็คือโลกของถ่านนั้นมีอะไรที่น่าสนใจมากกว่าที่คิด ถ่านที่เราใช้งานกันบ่อยๆ หมดก็ทิ้ง ไม่ใช่ถ่านชนิดเดียวบนโลก เพราะแท้จริงแล้วเราสามารถแบ่งชนิดของถ่านได้เป็น 2 ชนิดหลักๆ ดังนี้
- ถ่านใช้แล้วทิ้ง
- ถ่านทั่วไป : ถ่านใช้แล้วทิ้งแบบถ่านทั่วไปจะบรรจุประจุไฟฟ้าได้น้อย แน่นอนว่าราคาถูกกว่าถ่านแบบอื่นๆ มีการใช้งานถ่านชนิดนี้มาอย่างยาวนานหลายร้อยปี หลักการเกิดพลังงานนั้นก็คือปฏิกิริยาเคมีของคาร์บอนกับสังกะสี
- ถ่านอัลคาไลน์ : คือถ่านใช้แล้วทิ้งอีกประเภทที่ถูกพัฒนาขึ้นมาจนเป็นที่นิยมในปัจจุบัน เนื่องจากมีประสิทธิภาพสูงกว่า บรรจุประจุไฟฟ้ามากกว่าจนสามารถใช้งานได้นานกว่าถ่านทั่วไปถึง 10 เท่า มาในราคาที่สูงขึ้นแต่ก็ไม่ได้มากนัก เมื่อนำมาหารกับระยะเวลาที่ใช้งานก็ถือว่าคุ้มค่าในระดับหนึ่ง ทำให้หลายคนหันมาซบถ่านชนิดนี้เป็นพิเศษ
- ถ่านชาร์จ
- ถ่านชาร์จ NICD : NICD ย่อมาจาก Nickle Cadmium เป็นถ่านชาร์จชนิดแรกๆ ที่ถูกผลิตขึ้นมา มีความจุต่ำ แต่ก็สามารถใช้งานได้เรื่อยๆ โดยมีข้อจำกัดคือไม่ควรปล่อยให้ถ่านหมดเกลี้ยง เพราะเมื่อเราชาร์จจนเต็มถ่านก็จะไม่สามารถใช้ได้ยาวนานเท่าเดิมอีกแล้ว ดังนั้นจึงไม่ค่อยเป็นที่นิยมเสียเท่าไหร่ อีกทั้งการผลิตถ่านชนิดนี้ยังเป็นศัตรูร้ายต่อสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็นสิ่งที่มนุษย์ควรให้ความสำคัญในตอนนี้อีกด้วย
- ถ่านชาร์จ NiMH : NiMH ย่อมาจาก Nickle Metal Hidried ถูกพัฒนาขึ้นมากลบข้อด้อยของถ่านชาร์จ NICD เป็นถ่านที่มีประสิทธิภาพสูงกว่าและไม่มีสารอันตราย ทำให้ได้รับความนิยมไปง่ายๆ หากแต่น้ำหนักสูงกว่าและต้องดูแลรักษามากกว่าเดิมเพราะอ่อนไหวต่ออุณหภูมิที่สูงและต่ำจนเกินไป
- ถ่านชาร์จ Li-ion : Li-ion ย่อจาก Lithium-Ion เป็นถ่านชาร์จอีกหนึ่งชนิดที่กำลังมาแรง โดดเด่นเรื่องกำลังไฟและสามารถนำไปรีไซเคิลได้ง่าย ราคาแพงขึ้นมาอีกระดับแต่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากกว่าถ่านชนิดอื่นได้ ประสิทธิภาพเทียบเท่ากับถ่านชาร์ต NiMH แต่มีน้ำหนักเบากว่า